Skuteczne usuwanie inwazyjnego krzewu tawuły kutnerowatej (Spiraea tomentosa L.) jest dużym wyzwaniem. Doświadczenia w tym zakresie gromadzone są w ramach projektu Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska pn. „Opracowanie zasad kontroli i zwalczania inwazyjnych gatunków obcych wraz z przeprowadzeniem pilotażowych działań i edukacją społeczną”, którego realizacja jest współfinansowana ze środków Unii Europejskiej. Na stanowisku krzewu w Nadleśnic-twie Wymiarki, znajdującym się na polanie śródleśnej w pobliżu Rezerwatu Przygiełkowe Moczary, zespół pod kierownictwem naukowców z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach wraz z ekspertami z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu i Uniwersytetu Łódzkiego testował różne sposoby usuwania tego gatunku poprzez jednokrotne wyrywanie, dwukrotne wyrywanie oraz intensywne – trzykrotne koszenie. Zabiegi prowa-dzono od czerwca do września 2021 r. na trzech poletkach doświadczalnych, z których każde miało powierzchnię 100 m². Zabieg jednokrotnego wyrywania krzewów wykonano w lipcu, zabieg dwukrotnego wyrywania przeprowadzono w czer-wcu i w sierpniu, a zabieg trzykrotnego koszenia w czerwcu, lipcu i w sierpniu. Pierwsze obserwacje poczynione podczas działań pilotażowych wskazują, że dużą zaletą metody zwalczania krzewu przez wyrywanie ręczne jest to, że jest to metoda niewy-magająca specjalnego sprzętu. Konieczne do realizacji prac lekkie narzędzia, jak szpadel, widły, rękawice czy okulary ochronne, mogą być wno-szone na powierzchnię, co powoduje, że metoda ta może być wykorzystywana nawet w trudno dostępnym terenie. Wadą metody jest jej duża pracochłonność – usunięcie krzewów wraz z ich systemem korzeniowym z powierzchni 100 m² zajmuje dwóm pracownikom osiem godzin roboczych.

Ręczne wyrywanie tawuły kutnerowatej z systemem korzeniowym.

Wykaszanie łanu tawuły kutnerowatej

Wykaszanie łanu tawuły kutnerowatej.

Koszenie tawuły kutnerowatej jest metodą znacznie mniej energo i kosztochłonną. Przy jej zastosowaniu ważny jest dobór specjalistycznego sprzętu, np. kosiarki spalinowej o odpowiednio dobranej tarczy tnącej, która przetnie zdrewniałe pędy rośliny. Konieczne jest także zapewnienie osobom wykonującym zabieg rękawic, okularów ochronnych i słuchawek oraz zachowanie szczegól-nej ostrożności podczas wykonywania zabiegów, ponieważ tawuła wykształca wysokie kępy, co znacznie utrudnia przemieszczanie się podczas prac. Wykoszenie zwartego łanu tawuły o powierzchni 100 m² wraz z usunięciem pędów leżących zajmuje jednemu pracownikowi trzy godziny robocze.

Powierzchnie objęte pilotażowym zwalczaniem tawuły kutnerowatej.

Z pierwszych obserwacji prowadzonych podczas realizacji zabiegów wynika, że wszystkie zastosowane działania są dobrymi sposobami kontroli populacji tawuły kutnerowatej. Szczególnie zalecane jest jednak zwalczanie krzewu na wczesnych etapach jego inwazji.Jeśli zobaczysz ten gatunek na swojej łące, nie zwlekaj. Łatwiej usunąć pojedyncze osobniki krzewu niż cały łan.