Wydawca treści
Grzyby
Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów, czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń, czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać - odpowiedzi na te i inne pytania.
Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów?
Podstawową zasadą jest zbieranie tylko i wyłącznie owocników grzybów, które dobrze znamy. Nie należy zbierać osobników zbyt młodych, bo to utrudnia określenie gatunku oraz zbyt starych, które z kolei mogą być toksyczne. Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy znaleziony grzyb jest przydatny do spożycia, to lepiej pozostawić go w lesie.
Aby nauczyć się prawidłowego zbierania grzybów i rozpoznawania gatunków warto uczestniczyć w organizowanych przez nadleśnictwa grzybobraniach. Informacje o nich znajdziecie na stronie www.lasy.gov.pl oraz stronach jednostek. Warto szukać porady w punktach skupu i u grzyboznawców - nadleśnictwa nie zajmują się ocenianiem grzybów. Bezpłatnych porad na temat zebranych w lesie grzybów udzielają wszystkie terenowe stacje sanitarno-epidemiologiczne, które znajdują się w każdym powiatowym mieście. Prowadzą one także rejestry grzyboznawców, którzy udzielają porad.
W przypadku wystąpienia po spożyciu grzybów nudności, bólów brzucha, biegunki, czy podwyższonej temperatury należy wywołać wymioty i jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Wezwany w porę może uratować życie. Nie należy lekceważyć takich objawów. Trzeba też pamiętać, że przy zatruciach muchomorem sromotnikowym występuje faza pozornej poprawy, później stan chorego gwałtownie się pogarsza.
Czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń?
Grzyby w polskich lasach można zbierać bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów i w zasadzie bez ograniczeń, ale są pewne wyjątki. Nie wolno ich zbierać w niektórych częściach lasu, gdzie jest stały zakaz wstępu: na uprawach do 4m wysokości, w drzewostanach nasiennych i powierzchniach doświadczalnych, w ostojach zwierzyny. Nie wolno ich także zbierać na obszarach chronionych: w rezerwatach i parkach narodowych. Rygorystycznie należy przestrzegać zakazu wstępu na tereny wojskowe.
Należy oszczędzać duże, stare owocniki grzybów, gdyż nie są atrakcyjne kulinarnie, a mają duże znaczenie dla rozwoju grzybów. Jeśli wiemy, że jakiś grzyb jest rzadki i ginący to także oszczędźmy go, nawet jeśli jest jadalny. Niezależnie od miejsca występowania część gatunków grzybów podlega całkowitej ochronie gatunkowej – poznaj dokładnie listę tych grzybów zanim wybierzesz się do lasu.
Czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać?
To pytanie jest zadawane od niepamiętnych czasów. Powstało zapewne tuż po słynnym dylemacie dotyczącym jaja i kury. Skoro jest tyle gatunków rozmaitych grzybów to spokojnie możemy stosować oba sposoby. Każdy jest dobry, ale stosowany z rozsądkiem. Większe owocniki grzybów lepiej jest wyciąć, ze względów praktycznych, bo zaoszczędzamy sobie pracy przy czyszczeniu grzybów. Naturalnie nie w połowie trzonu, jak to nieraz widać przy zbiorze podgrzybków w celach zarobkowych. Możemy delikatnie podważyć także owocnik grzyba koniuszkiem noża. Wycinamy jak najniżej, odgarniając dokładnie ściółkę i uważając, aby nie uszkodzić grzybni. Potem starannie przykrywamy to miejsce, aby grzybnia nie wysychała. Resztka trzonu grzyba szybko zgnije lub zjedzą ją ślimaki.
Grzyby blaszkowe, takie jak kurka, zielonka czy rydz lepiej jest wykręcać. Należy je wyjąć z podłoża tak, aby nie uszkodzić trzonu i także dokładnie zakryć grzybnię ściółką. Tak wyjęty owocnik łatwiej rozpoznać co do gatunku, a jest to bardzo istotne, aby wyeliminować pomylenie zielonki, gołąbka czy pieczarki z muchomorem zielonkawym. Rozpoznaje się go m.in. po pochwie u podstawy trzonu, stąd nie można takich grzybów wycinać. Pamiętajmy, że jeden średni owocnik to dawka śmiertelna dla człowieka.
Jak zbierać i przechowywać grzyby zanim trafią do kuchni?
Pierwsza zasadą jest zbieranie tylko znanych nam grzybów. Unikniemy wtedy zatrucia na pozór apetycznie wyglądającymi, ale groźnymi dla naszego zdrowia owocnikami. Zbieramy tylko owocniki zdrowe, nieuszkodzone i młode, ale nie zbyt młode, bo wtedy trudno rozpoznać gatunek grzyba. Pozostawiamy w nienaruszonym stanie grzyby niejadalne, nieznane nam oraz osobniki stare, które pozostawiamy jako „nasienniki". Najczęściej i tak są robaczywe. Czy wiecie dlaczego grzyby są robaczywe? Te „robaki", które dziurawią nasze grzyby, szczególnie z letnich zbiorów, to larwy (czerwie) muchówek. Właśnie w grzybach przechodzą część swojego rozwoju.
Warto także pamiętać, że owocniki grzybów to żyjące organizmy, które nawet po zerwaniu nadal rozwijają się i oddychają wydzielając dwutlenek węgla i wodę. Dlatego bardzo ważne jest prawidłowe przechowywanie owoców grzybobrania. Najlepsze są szerokie, wiklinowe koszyki, a nie plastikowe wiadra, torby czy woreczki. Nawet najpiękniejsze owocniki szlachetnych gatunków grzybów mogą być przyczyną zatrucia, gdy przechowywane będą w foliowej torebce i ulegną zaparzeniu. Często wybieramy się na grzybobranie daleko od domu. W trakcie szybko postępujących procesów gnilnych wywołanych złym przechowywaniem grzybów wydzielają się toksyny, szkodliwe dla naszego zdrowia. Dlatego nawet powszechnie znane kurki czy podgrzybki mogą nam zaszkodzić, gdy je źle przechowamy.
Najnowsze aktualności
Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej „Geopark Łuk Mużakowa” świętuje swoje założenie.
Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej „Geopark Łuk Mużakowa” świętuje swoje założenie.
9 września w Klein Kölzig odbyła się uroczystość założenia Europejskiego Ugrupowania Współpracy Terytorialnej „Geopark Łuk Mużakowa”. To organizacja, którą tworzą m.in. lubuskie gminy przy ścisłej współpracy z Lasami Państwowymi.
W 10 lat po uznaniu Łuku Mużakowa za Światowy Geopark (UNESCO), 24 listopada 2021 r. w Dzienniku Urzędowym Kraju Związkowego Brandenburgia opublikowano informację o utworzeniu Europejskiego Ugrupowania Współpracy Terytorialnej „Geopark Łuk Mużakowa”. Jest to nie tylko wyraz stale rozwijającego się, opartego na zaufaniu partnerstwa po obu stronach Nysy, ale także pierwsze tego typu przedsięwzięcie na granicy polsko-niemieckiej. Długi, ale zakończony sukcesem proces łączy obecnie 14 członków z Polski i Niemiec, których celem jest wspólne rozwijanie, kształtowanie i waloryzowanie tego wyjątkowego dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego ponad granicami i przeszkodami.
Właśnie 9 września w Klein Kölzig odbyła się uroczystość założenia Europejskiego Ugrupowania Współpracy Terytorialnej „Geopark Łuk Mużakowa”, podczas której uroczyście wręczono dyplomy dla członków założycieli EUWT. To organizacja, którą tworzą m.in. lubuskie gminy, angażujące się z pasją od lat w działania na rzecz geoparku UNESCO! W tworzeniu zarówno Geoparku Łuk Mużakowa jak i samego EUWT, od początku pomagały wsparciem Lasy Państwowe, jako zarządca gruntów leśnych w granicach parku oraz partner doradczy.
W trakcie uroczystości przedstawicielom samorządów tworzących EUWT wręczono dyplomy oraz tabliczki znamionowe z prośbą, aby umieścić je w każdej instytucji wchodzącej w skład ugrupowania. Taka tabliczka zawiśnie m.in. w Centrum Kulturalno-Edukacyjnym w Łęknicy.
W imieniu Zarządu Województwa Lubuskiego podziękowania za wspólną pracę na rzecz utworzenia EUWT złożył Radosław Brodzik, dyrektor Biura Współpracy Zagranicznej i Europejskiej Współpracy Terytorialnej Urzędu Marszałkowskiego. – EUWT to nie tylko miejsce tworzące nową jakość w zarządzaniu przyrodą, ale też narzędzie budowania wspólnych relacji i wspólnych projektów na przyszłość. Wiele zawdzięczamy też UNESCO, ponieważ utworzenie takiego obiektu to gwarancja przetrwania przyrody i wielkie wyzwanie turystyczne – mówił dyrektor.
Gośćmi w Klein Kölzig byli też przedstawiciele rządu Brandenburgii i Saksonii. Dla mieszkańców polsko-niemieckiego pogranicza odbył się festyn. Mogli oni również przysłuchiwać się debacie z udziałem m.in. Piotra Kuliniaka, burmistrza Łęknicy.
Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej „Geopark Łuk Mużakowa” funkcjonuje od stycznia 2022 r. Funkcję przewodniczącego zgromadzenia EUWT pełni Tadeusz Jędrzejczak, członek zarządu województwa lubuskiego. Dyrektorem EUWT jest zaś Nancy Sauer. Proces tworzenia ugrupowania trwał sześć lat. Święto w Klein Kölzig było jego ukoronowaniem i podsumowaniem.
Podczas tej wspaniałej uroczystości nie zabrakło zielonogórskich leśników. Swoją delegację przysłało Nadleśnictwo Lipinki oraz Nadleśnictwo Wymiarki, promujące tursytykę na terenie Łuku Mużakowa.
Dlaczego w Klein Kölzig? Ponieważ ta miejscowość jest główną siedzibą EUWT. Po polskiej stronie siedzibą ugrupowania jest zaś Łęknica, a dokładniej Centrum Kulturalno-Edukacyjne Światowego Geoparku UNESCO Łuk Mużakowa.
Cele i zadania EUWT
EUWT reprezentuje na zewnątrz Polsko-Niemiecki Geopark Łuk Mużakowa. Starania o jego uruchomienie trwały sześć lat. Polskę reprezentują w ugrupowaniu gminy Brody, Łęknica, Przewóz, Trzebiel, Tuplice, Żary, Miasto Żary oraz Województwo Lubuskie. Funkcję Przewodniczącego Zgromadzenia EUWT pełni Tadeusz Jędrzejczak, członek zarządu województwa lubuskiego.
EUWT wspiera i koordynuje współpracę transgraniczną na rzecz jego zrównoważonego rozwoju. Opracowuje plany, koncepcje i strategie w zakresie edukacji geologicznej i ogólnej edukacji ekologicznej (w szczególności dzieci i młodzieży) oraz w zakresie infrastruktury geoturystycznej. Realizuje działania z zakresu public relations, edukacji, a także projektów polsko-niemieckich: samodzielnie lub we współpracy z podmiotami trzecimi. Zajmuje się współpracą w zakresie ochrony dziedzictwa geologicznego i kulturalnego, ochrony krajobrazu i przyrody ożywionej oraz pozyskiwaniem środków finansowych. Poza tym pracuje nad wspólnymi projektami z różnych programów unijnych oraz krajowych: polskich i
niemieckich.
Celem EUWT jest efektywna promocja Geoparku oraz zwiększenie szans regionu na pozyskiwanie dofinansowania z takich źródeł, jak np. INTERREG. Pozwoli to na tworzenie infrastruktury turystycznej powiązanej z obiektami Geoparku i na rozbudowę bazy usługowej przeznaczonej dla odwiedzających.
