Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Już czas na przywrócenie mokradeł
Już czas na przywrócenie mokradeł
W dniu 2 lutego obchodzony jest Światowy Dzień Mokradeł.
Jest to światowa kampania, której celem jest podnoszenie świadomości społecznej o roli terenów podmokłych w przyrodzie. Co roku obchodzona jest 2 lutego – na pamiątkę podpisania w 1971 r. międzynarodowej Konwencji o obszarach wodno-błotnych (tzw. Konwencja Ramsarska).
Dotychczas ratyfikowały ją 172 państwa, które wyznaczyły ponad 2 500 obszarów wodno-błotnych o międzynarodowym znaczeniu. Polska jest stroną Konwencji od 22 marca 1978 r., i zgłosiła na listę 19 obszarów wodno-błotnych.
Zgodnie z treścią Konwencji Ramsarskiej, obszarami wodno-błotnymi są „...tereny bagien, błot i torfowisk lub zbiorniki wodne, tak naturalne jak i sztuczne, stałe i okresowe,
o wodach stojących lub płynących, słodkich, słonawych lub słonych, łącznie z wodami morskimi, których głębokość podczas odpływu nie przekracza sześciu metrów”.
Strony Konwencji, w tym również Polska, zobowiązane są do:
- mądrego użytkowania wszystkich mokradeł,
- włączenia obszarów spełniających kryteria na listę obszarów wodno-błotnych
o międzynarodowym znaczeniu i zapewnieniu im skutecznego zarządzania, - współpracy międzynarodowej w ochronie mokradeł transgranicznych.
Ważnym aspektem włączenia obszarów wodno-błotnych na listę Ramsar jest charakter ekologiczny obszaru.
Konwencja definiuje mądre użytkowanie terenów podmokłych jako „utrzymanie ich ekologicznego charakteru, osiągnięte poprzez wdrożenie podejścia ekosystemowego, w kontekście zrównoważonego rozwoju”. Rozsądne wykorzystanie można zatem postrzegać jako ochronę i zrównoważone użytkowanie terenów podmokłych oraz wszystkich świadczonych przez nie usług z korzyścią dla ludzi i przyrody.
Jaka jest rola obszarów wodno-błotnych?
Tereny podmokłe magazynują wodę i podnoszą jej jakość, zapewniając odporność na suszę. Chronią przed powodziami i skutkami nawalnych deszczy. Na całym świecie mokradła dostarczają żywności, zapewniają transport wodny i rekreację. Utrzymują różnorodność genetyczną, biocenotyczną i ekosystemową, odgrywają kluczową rolę w cyklach życiowych wielu gatunków oraz w corocznych wzorcach migracyjnych.
Co zagraża mokradłom i jak możemy je chronić?
Tereny podmokłe ulegają degradacji i utracie na skutek rosnących wymagań coraz liczniejsze populacji ludzkiej. Nadmierna eksploatacja terenów podmokłych coraz bardziej zagraża ich zdolności do świadczenia niezbędnych nam usług. Aby temu przeciwdziałać, musimy zapewnić mądre zarządzanie terenami podmokłymi i znajdującą się w nich wodą, przywrócić zdegradowane tereny podmokłe i stworzyć nowe, jeśli to konieczne, aby odzyskać usługi, których potrzebujemy.
Zapraszamy do zapoznania się z materiałami dotyczącymi kampanii umieszczonymi
w plikach do pobrania.
