Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
LEŚNE GEOFITY
LEŚNE GEOFITY
Cebulica dwulistna (fot. J.Karwański)
fot. Jakub Kazimir
fot. J.Karwański
Tegoroczna wiosna klimatyczna czyli okres w którym średnie dobowe temperatury powietrza wahają się pomiędzy 5 a 15°C nastała wyjątkowo szybko. Efektem tego jest wiele kolorowych kobierców roślin porastających dno lasu.
Ciekawe kompozycje tworzą tzw. leśne geofity czyli rośliny, które wczesną wiosną możemy spotkać w buczynach, grądach lub dąbrowach. Geofity to byliny posiadające pączki odnawiające, które spędzają niekorzystny dla wegetacji okres roku w organach podziemnych takich jak bulwy, kłącza lub cebulki. Na terenie Nadleśnictwa Wymiarki pojawiły się fioletowo-niebieskie płaty porośnięte cebulicą dwulistną (Scilla bifolia). Widok kolorowych gron kwiatowych w drzewostanach bezlistnych, rozpoczynających dopiero wegetację stanowi ciekawą kompozycję barwną.
fot. Jakub Kazimir
Warto zwrócić uwagę na leśne geofity podczas leśnych wędrówek, zanim „zaginą” w późniejszej, bardziej bujnej roślinności. Wspomniana roślina jest gatunkiem charakterystycznym dla zbiorowiska roślinnych Querco-Fagetea czyli mezotroficznych i eutroficznych lasów liściastych zrzucających liście na zimę, rosnących na glebach mineralne o różnym stopniu wilgotności. Cebulica dwulistna kwitnie od marca do kwietnia. Jest samopylna lub zapylana przez owady. Ciekawostką jest tzw. myrmekochoria czyli roznoszenie nasion roślin przez mrówki, które gubiąc nasiona podczas transportu do mrowiska przyczyniają się do powiększania areału występowania danej rośliny. Obszar na którym występuje opisywana roślina to teren gdzie w okresie przed II wojną światową tętniło wiejskie życie, lecz osada nie dotrwała do czasów dzisiejszych. Należy również stwierdzić, że tak bujne kobierce występujące w roku bieżącym są efektem znikomej populacji dzika występującej na tym terenie, co stanowi skutek obecności ASF oraz redukcji populacji tego gatunku realizowanej przez myśliwych.
